به گزارش آیتیکت نیوز؛ نابینایی در سینما به عنوان یکی از موضوعات مهم اجتماعی و انسانی، الهامبخش ساخت بسیاری از فیلمهای تأثیرگذار بوده است. این آثار با بازنمایی چالشها و تواناییهای افراد نابینا، به مخاطبان فرصتی میدهند تا با دنیای متفاوتی آشنا شوند. از سینمای ایران گرفته تا آثار برجسته بینالمللی، فیلمهایی که به موضوع نابینایی پرداختهاند، روایتگر داستانهایی پر از امید، اراده، و گاهی درد و رنج هستند. در ادامه به مناسبت قرار گرفتن در آستانه روز جهانی نابینایان (۱۵ اکتبر) به معرفی برخی آثار ایرانی و خارجی با موضوع نابینایان میپردازیم این روز به منظور آگاهیبخشی و حمایت از حقوق افراد نابینا و کمبینا در سراسر جهان تعیین شده است و به نقش مهم عصای سفید به عنوان نماد استقلال و توانمندی و یکی از بهترین فیلمهای کودک و نوجوان ایرانی ایران افراد اشاره دارد.
فیلمهای ایرانی با موضوع نابینایی

رنگ خدا (۱۳۷۷)
به کارگردانی مجید مجیدی، یکی از برجستهترین آثار ایرانی درباره نابینایی است. این فیلم داستان پسری نابینا به نام محمد را روایت میکند که با وجود نابینایی، دیدگاهی بسیار عمیق به زندگی و طبیعت دارد. رابطه او با پدرش که در پذیرش شرایط فرزندش دچار کشمکش است، محور اصلی داستان است. رنگ خدا با زیباییهای بصری و معنایی خود، توانست مخاطبان جهانی را نیز جذب کند و به یکی از موفقترین فیلمهای ایرانی در این حوزه تبدیل شود.

چشمهایم برای تو (۱۳۸۹)
این فیلم به کارگردانی خسرو معصومی داستان مردی نابینا را روایت میکند که پس از تجربهای تلخ در زندگی، در جستجوی عشق و معنای جدیدی برای زندگی خود است. فیلم با تأکید بر روابط انسانی و درونیات فرد نابینا، به کاوش در احساسات عمیق شخصیتهایش میپردازد.

دو چشم بیسو (۱۳۵۰)
یکی از فیلمهای کلاسیک ایرانی به کارگردانی عزیزالله بهادری است که زندگی فردی نابینا و مشکلات او در جامعه آن زمان را به تصویر میکشد. این فیلم نگاهی تلخ و اجتماعی به شرایط نابینایان در جامعه دارد و به معضلات آنان میپردازد.
فیلمهای خارجی با موضوع نابینایی

Scent of a Woman (۱۹۹۲)
این فیلم آمریکایی به کارگردانی مارتین برست و با بازی درخشان آل پاچینو در نقش یک سرهنگ نابینا، داستان رابطه او با یک دانشجوی جوان را روایت میکند. پاچینو برای بازی در این فیلم، جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد را دریافت کرد. Scent of a Woman با تمرکز بر چالشهای روانی و جسمی نابینایی، تصویری عمیق از اراده و تغییر را به نمایش میگذارد.

Blindness (2008)
به کارگردانی فرناندو میرلس، این فیلم اقتباسی از رمان “کوری” اثر ژوزه ساراماگو است. داستان فیلم در دنیایی خیالی روایت میشود که در آن مردم بهطور ناگهانی به نابینایی مبتلا میشوند. Blindness به مسائل اجتماعی و فلسفی پیرامون نابینایی میپردازد و به شکلی نمادین، جامعه را در مقابل چالشهای اخلاقی و انسانی قرار میدهد.

Dancer in the Dark (2000)
این فیلم به کارگردانی لارس فون تریه، داستان زنی نابینا به نام سلما را روایت میکند که با وجود فقر و شرایط دشوار، آرزو دارد زندگی بهتری برای پسرش فراهم کند. بازی تأثیرگذار بیورک در این فیلم باعث شد که Dancer in the Dark به یکی از فیلمهای ماندگار در زمینهی موضوعات انسانی تبدیل شود. فیلم ترکیبی از واقعیت تلخ و رویاپردازی است و نابینایی شخصیت اصلی را به گونهای هنری و عاطفی به تصویر میکشد.
تحلیل گر فیلم در وبسایت filmstowatchbeforeyoudie گفت بعد از چهارمین بار که این فیلم را دیدم اشکهایم جاری شد و دست به قلم شدم. او اینگونه می نویسد :
It must be stated here that I am a longtime admirer of Lars von Trier as a director. I have, for the most part, held back from writing about his films for fear of not doing them the justice they deserve, or perhaps for fear of writing a biassed and dogmatic piece. I was moved to action after my fourth viewing of ‘Dancer in the Dark’ at a local film festival, where I once again finished the film in tears. Björk’s astoundingly honest portrayal of Selma, coupled with von Trier’s twisted take on the classic Hollywood musical, creates a viewing experience that is at once magical and nightmarish.
فیلمهای مرتبط با نابینایان، از ایران تا جهان، هر کدام با نگاهی متفاوت به این موضوع پرداختهاند. از چالشها و سختیهای زندگی افراد نابینا گرفته تا قدرت بینظیر آنها در بازتعریف زندگی، سینما همواره بستری بوده است برای بازنمایی انسانیت و اراده در مواجهه با نابینایی. این آثار نهتنها آگاهی عمومی را نسبت به مسائل نابینایان افزایش میدهند، بلکه پیامهای امیدبخش و الهامبخش نیز به مخاطبان منتقل میکنند.
جدول فیلمهای نابینایی در سینما (ایرانی و خارجی)
| ردیف | نام فیلم | سال تولید | کشور | کارگردان | خلاصه داستان / موضوع اصلی |
|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | رنگ خدا | ۱۳۷۷ | ایران | مجید مجیدی | داستان پسری نابینا به نام محمد که دیدگاهی عمیق به زندگی و طبیعت دارد؛ رابطه او با پدری که در پذیرش شرایط فرزندش مشکل دارد، محور اصلی فیلم است. |
| ۲ | چشمهایم برای تو | ۱۳۸۹ | ایران | خسرو معصومی | داستان مردی نابینا که پس از تجربهای تلخ در زندگی، در جستجوی عشق و معنای جدیدی برای زندگی خود است. فیلم به کاوش در روابط انسانی و احساسات عمیق میپردازد. |
| ۳ | دو چشم بیسو | ۱۳۵۰ | ایران | عزیزالله بهادری | فیلمی کلاسیک که به مشکلات و معضلات اجتماعی نابینایان در جامعه ایران آن زمان میپردازد و نگاهی تلخ و واقعگرایانه دارد. |
| ۴ | Scent of a Woman | ۱۹۹۲ | آمریکا | مارتین برست | داستان سرهنگی نابینا (با بازی آل پاچینو) که رابطهای خاص با یک دانشجوی جوان ایجاد میکند. فیلم به چالشهای روانی و جسمی نابینایی میپردازد. |
| ۵ | Blindness | ۲۰۰۸ | آمریکا | فرناندو میرلس | اقتباسی از رمان “کوری” ژوزه ساراماگو که در دنیایی خیالی روایت میشود. مردم بهطور ناگهانی نابینا میشوند و فیلم به مسائل فلسفی و اجتماعی پیرامون نابینایی میپردازد. |
| ۶ | Dancer in the Dark | ۲۰۰۰ | دانمارک | لارس فون تریه | داستان زنی نابینا به نام سلما که در تلاش برای فراهم کردن زندگی بهتر برای پسرش است. فیلم ترکیبی از واقعیت تلخ و رویاپردازی است و نابینایی شخصیت اصلی را به شکلی عاطفی به تصویر میکشد. |
| ۷ | The Miracle Worker | ۱۹۶۲ | آمریکا | آرتور پن | داستان واقعی هلن کلر، دختر نابینایی که با کمک معلمش توانست بر چالشهای بزرگی در زندگی غلبه کند. |
| ۸ | At First Sight | ۱۹۹۹ | آمریکا | ایروین وینکلر | داستان مرد نابینایی که با عمل جراحی بیناییاش را بازمییابد اما با چالشهای احساسی و روانی مواجه میشود. |
| ۹ | Wait Until Dark | ۱۹۶۷ | آمریکا | ترنس یانگ | داستان زنی نابینا که در خانهاش با دزدان مواجه میشود و از هوش و شجاعت خود برای مقابله با آنان استفاده میکند. |
سوالات متداول
- فیلم «همکلاسی نابینا» درباره چیست و داستان آن چه موضوعی دارد؟
فیلم «همکلاسی نابینا» داستان زندگی یک دانشآموز نابینا را روایت میکند که با چالشها و موانع زندگی روزمره خود روبهروست. این فیلم با تمرکز بر روابط انسانی، تلاش و پشتکار شخصیت اصلی، نگاهی انسانی و آموزنده به تجربه افراد نابینا ارائه میدهد.
۲. فیلم «پسر نابینا» درباره چیست و داستان آن چه موضوعی دارد؟
فیلم «پسر نابینا» داستان زندگی پسری نابینا را روایت میکند که با چالشها و محدودیتهای ناشی از نابینایی خود روبهروست. این فیلم بهطور ویژه به تلاش، اراده و رشد شخصیتی او میپردازد و تصویری انسانی و تاثیرگذار از زندگی افراد نابینا ارائه میدهد.
فیلم “رنگ خدا” یکی از شاهکارهای سینمای ایران درباره نابیناییه که واقعاً تأثیر عمیقی روی آدم میذاره. مجیدی با داستان محمد تونست بهخوبی نشون بده که نابینایی مانع دیدن زیباییهای دنیا نیست. موسیقی و تصاویر فیلم هم حس آرامش و معنویت خاصی به بیننده منتقل میکنه. به نظرم این فیلم باید بیشتر در روزهایی مثل روز نابینایان معرفی بشه تا مردم بتونن از دیدگاه متفاوتی به این موضوع نگاه کنن.
فیلم رنگ خدا واقعاً یکی از شاهکارهای سینمای ایران است که به زیبایی موضوع نابینایی و معنویت را به تصویر کشیده است. همانطور که اشاره کردید، داستان محمد و نگاه متفاوت مجیدی به نابینایی، پیام مهمی درباره دیدن زیباییهای زندگی فراتر از دید ظاهری دارد. پیشنهاد شما درباره معرفی این فیلم در روزهایی مثل روز نابینایان عالی است و میتواند تأثیر عمیقی بر آگاهی و درک مردم داشته باشد.
فیلم “Scent of a Woman” با بازی فوقالعاده آل پاچینو، به نظرم یه درس بزرگ درباره اراده و انسانیت میده. شخصیت سرهنگ نابینا و رابطهاش با دانشجوی جوان یه ترکیب بینظیره که تماشاگر رو تو عمق داستان غرق میکنه. از همه مهمتر اینه که پاچینو با این نقش تونست قدرت واقعی بازیگری رو نشون بده. هرکسی که به فیلمهای عمیق علاقه داره، حتماً باید این اثر رو ببینه!
فیلم Scent of a Woman با بازی درخشان آل پاچینو، یکی از ماندگارترین آثار در موضوع نابینایی است. رابطه سرهنگ نابینا و دانشجوی جوان، پیامهای قدرتمندی درباره اراده، انسانیت و ارزش زندگی به مخاطب منتقل میکند. آل پاچینو با این نقش واقعاً تواناییهای بازیگری خود را به نمایش گذاشته است. این فیلم قطعاً برای علاقهمندان به آثار عمیق، انتخابی بینظیر است.
فیلم “Blindness” به نظرم یکی از خاصترین فیلمها تو زمینه موضوع نابیناییه. داستان نابینایی همهگیر یه جور نماد از وضعیت اجتماعی و اخلاقی جامعهست که خیلی عمیق بهش پرداخته شده. هرچند ممکنه برای همه خوشایند نباشه، ولی بهشدت فکر برانگیزه و آدم رو به چالش میکشه. پیشنهاد میکنم اگر اهل فیلمهای فلسفی هستید، حتماً این اثر رو ببینید.
خیلی خوشحالیم که از فیلم Blindness یاد کردید! این اثر با پرداختن به یک بحران نابینایی جمعی، بهخوبی وضعیت اجتماعی و اخلاقی جامعه را به تصویر میکشد. همانطور که اشاره کردید، این فیلم فلسفی و عمیق ممکن است برای همه خوشایند نباشد، اما تماشاگران را به چالش فکری جدی دعوت میکند. پیشنهاد خوبی است برای کسانی که به دنبال آثار متفاوت و تفکربرانگیز هستند.
فیلم رنگ خدا یکی از آثار بهیادماندنی سینمای ایران هست که همیشه حس آرامش و تفکر رو برای من به همراه داشته. نگاه عمیق مجید مجیدی به طبیعت و ارتباط نابینایان با دنیای اطرافشون توی این فیلم واقعاً تأثیرگذار بود. این فیلم باعث شد بفهمم که نابینایی چیزی بیشتر از فقط یک ناتوانیه و میتونه شکلی از دیدن زیباییهای جهان باشه که ما عادیها کمتر بهش دقت میکنیم.
فیلم رنگ خدا یکی از عمیقترین آثار سینمای ایران در ژانر درام انسانی است که با روایت ساده اما تأثیرگذارش، نگاه جدیدی به زندگی نابینایان ارائه میدهد. مجید مجیدی با نمایش ارتباط شخصیت اصلی با طبیعت و خانوادهاش، مخاطب را به تفکری فراتر از محدودیتهای جسمانی میبرد. همانطور که گفتید، این فیلم نابینایی را نه بهعنوان یک ضعف، بلکه بهعنوان راهی برای درک متفاوت از زیباییهای جهان به تصویر میکشد، و همین مسئله آن را به یکی از بهترین فیلمهای نابینایی در سینما تبدیل کرده است.
Blindness یکی از متفاوتترین فیلمهایی بود که دیدم و واقعا چالشهای عمیقی رو نشون میداد. این فیلم مثل یه هشدار اجتماعی بود که به ما میگفت اگه حتی برای لحظهای توانایی دیدن رو از دست بدیم، چقدر راحت انسانیتمون رو از دست میدیم. به نظرم اینکه این فیلم مسائل فلسفی و اجتماعی رو اینقدر هنرمندانه به تصویر کشیده، ارزش چندبار دیدن رو داره.
Blindness یکی از آن فیلمهایی است که علاوه بر نمایش یک بحران انسانی، جنبههای روانشناختی و اجتماعی را هم با قدرت روایت میکند. ایده از دست دادن ناگهانی بینایی و تغییرات بنیادی در جامعه، آن را به یک تجربه سینمایی تلخ و فراموشنشدنی تبدیل کرده است. همانطور که اشاره کردید، این فیلم مانند یک هشدار است که نشان میدهد چگونه در شرایط بحرانی، ارزشهای انسانی میتوانند به چالش کشیده شوند. در میان فیلمهای نابینایی در سینما، این اثر جایگاه ویژهای دارد چون با نگاهی فلسفی، مفهوم بینایی را فراتر از بعد فیزیکی آن بررسی میکند.