به گزارش آی تیکت نیوز، رضا عطاران با بازی در فیلمهای گوناگون توانسته به یکی از محبوبترین چهرههای سینمای ایران تبدیل شود. آثار او همچون «نهنگ عنبر»، «دراکولا»، «هزارپا»، «مصادره» و «من سالوادور نیستم» تنوع بالایی دارند و هر کدام پیام و زاویه دید ویژهای به مسائل اجتماعی و فرهنگی دارند. در ادامه، به بررسی کوتاه بهترین فیلم های رضا عطاران میپردازیم.
بهترین فیلمهای رضا عطاران
نهنگ عنبر (۱۳۹۳ و ۱۳۹۵)
دوگانه «نهنگ عنبر» به کارگردانی سامان مقدم، یکی از برجستهترین آثار عطاران است. این فیلمها داستان عشق ناکام و دوران بلوغ شخصیتی به نام ارژنگ صنوبر را در دوران پر تحول ایران روایت میکنند. عطاران در این نقش با توانایی بالا، طنز و تلخی عاشقانهای را در هم میآمیزد.
نقد: بازی عطاران در این نقش، همزمان هم خندهدار و هم احساسبرانگیز است؛ او بهخوبی موفق شده طنز تلخی از دهههای گذشته ایران ارائه دهد که تماشاگر را به یاد روزگار قدیمی و تحولات اجتماعی میاندازد.
هزارپا (۱۳۹۷)
«هزارپا» ساخته ابوالحسن داوودی با رکورد فروش در سینماهای ایران، از محبوبترین فیلمهای عطاران است. در این فیلم، او نقش یک دزد خردهپا به نام رضا را بازی میکند که درگیر عشق دختری میشود. این کمدی اجتماعی بهخاطر شوخیهای بامزه و بازی جذاب عطاران، استقبال زیادی داشت.با مرور خندهدارترین فیلمهای رضا عطاران، میتوان مسیر موفقیت او در سینمای کمدی ایران را بهتر شناخت.
نقد: این فیلم با بهرهگیری از طنز و هجو، واقعیتهای جامعه را به شیوهای خندهدار نشان میدهد. با وجود برخی انتقادات به شوخیهای سطحی، عطاران با بازی طبیعی و خلاقانهاش توانسته لحظات بهیادماندنی خلق کند.
دراکولا (۱۳۹۴)
فیلم «دراکولا» که توسط خود عطاران کارگردانی شده، یک کمدی سیاه با رویکردی انتقادی به مسائل اجتماعی است. داستان درباره رویارویی یک فرد عادی با دراکولا و معضلات اعتیاد است. این فیلم به نوعی هجویهای طنزآمیز از مشکلات و گرفتاریهای جامعه است.
نقد: عطاران در این فیلم بهخوبی توانسته ترکیبی از طنز و انتقاد اجتماعی را خلق کند. گرچه این فیلم نتوانست به محبوبیت فیلمهای دیگرش برسد، اما جسارت عطاران در پرداخت به موضوعات تاریک با لحن طنز، آن را متمایز میکند.
رد کارپت (۱۳۹۲)
«رد کارپت» با کارگردانی و بازی عطاران، تجربهای از حضور در جشنواره کن را روایت میکند. او در این فیلم داستان یک هنرمند ایرانی را که به کن سفر کرده، با لحنی طنزآمیز و انتقادی بیان میکند.
نقد: «رد کارپت» با لحظات جذاب و طنز انتقادی، نشاندهنده چالشهای فرهنگی و تفاوتهای اجتماعی است. عطاران بهخوبی توانسته احساسات و ناکامیهای یک هنرمند گمنام را به تصویر بکشد.
مصادره (۱۳۹۶)
«مصادره» به کارگردانی مهران احمدی، داستان زندگی یک ساواکی سابق است که پس از انقلاب اموالش مصادره میشود و با چالشهای مختلفی روبرو میگردد. رضا عطاران در نقش این شخصیت طنزآمیز، بهخوبی از پس ایفای این نقش برآمده است.
نقد: عطاران در این فیلم توانسته یک کمدی سیاه خلق کند که تماشاگر را به فکر فرو میبرد. روایت زندگی پرچالش او، با شوخیهای طعنهآمیز ترکیب شده و همدلی مخاطب را برمیانگیزد. این فیلم یک روایت جسورانه از بخشی از تاریخ معاصر ایران است.
گینس (۱۳۹۴)
فیلم «گینس» ساخته محسن تنابنده، داستانی درباره سه برادر است که با آرزوهای عجیب و خندهدار به دنبال کسب رکوردهای گینس هستند. رضا عطاران در این فیلم نقش یکی از این برادران را ایفا میکند و با مهارت خود، طنزی شیرین به شخصیتها بخشیده است.
نقد: بازی عطاران در «گینس»، به خوبی توانسته عمق طنز موقعیت را برجسته کند و به هر لحظه از فیلم جان ببخشد. هرچند داستان برخی نقدها را دریافت کرد، بازی عطاران به آن جذابیت بیشتری داده و فیلم را دیدنی کرده است.
من سالوادور نیستم (۱۳۹۵)
در «من سالوادور نیستم» به کارگردانی منوچهر هادی، رضا عطاران در نقش مردی ایرانی به اشتباه در برزیل با فردی به نام سالوادور اشتباه گرفته میشود. این فیلم که در برزیل فیلمبرداری شده، فضای متفاوتی نسبت به دیگر فیلمهای کمدی ایرانی دارد.
نقد: این فیلم هرچند با استقبال تجاری خوبی مواجه شد، اما از نظر برخی منتقدان، عمق طنز ضعیفی داشت. با این حال، عطاران با بازی خود توانسته لحظات خندهدار و جذابی را برای تماشاگران فراهم کند و فیلم را به یک کمدی موفق تبدیل کند.
اسب حیوان نجیبی است (۱۳۹۰)
فیلم «اسب حیوان نجیبی است» به کارگردانی عبدالرضا کاهانی، داستان یک پلیس قلابی را روایت میکند که شبها با گشت زدن در شهر، برای مردم مشکلاتی ایجاد میکند. رضا عطاران در این فیلم، نقش فردی را بازی میکند که به دلایل اقتصادی دست به کارهای غیرمعمول میزند.
نقد: این فیلم با نگاهی طنزآمیز به مشکلات اجتماعی، واقعیتهای تلخ و پیچیدهای را بازگو میکند. بازی عطاران در این فیلم، بهویژه در به تصویر کشیدن یک شخصیت پیچیده و چندلایه، تماشاگر را با فضای تلخ و کمیک اثر درگیر میکند.
خروسجنگی ( ۱۳۸۶ )
فیلم «خروس جنگی» به کارگردانی مسعود اطیابی، داستان زن و شوهری را روایت میکند که تصمیم میگیرند برای مدتی جای خود را با یکدیگر عوض کنند. قرار گرفتن در موقعیتهای یکدیگر باعث ایجاد ماجراهای طنزآمیز و موقعیتهای کمیک میشود که تضادهای روزمره زندگی زناشویی را به تصویر میکشد. رضا عطاران در این فیلم، نقش «محمود» را بازی میکند و با بامزگی و طنز خاص خود، جذابیت و ریتم اثر را دوچندان میکند.
نقد: «خروس جنگی» با ترکیب طنز و موقعیتهای زندگی روزمره، مخاطب را به یاد فیلم «آتش بس» تهمینه میلانی میاندازد، اما بازی متفاوت و پرانرژی رضا عطاران یکی از نقاط قوت اصلی فیلم است و باعث شد این اثر به یکی از پرفروشترین فیلمهای سینمای ایران در سال ۱۳۸۶ تبدیل شود.
بزنگاه ( ۱۳۸۷ )
سریال «بزنگاه» به کارگردانی سروش صحت، از موفقترین سریالهای طنز تلویزیونی محسوب میشود که در رمضان سال ۱۳۸۷ از شبکه سه سیما پخش شد و همچنان در بازپخشها مخاطبان زیادی دارد. رضا عطاران در این سریال نقش «نادرپرور» را ایفا میکند؛ شخصیتی که با اعتیاد دست و پنجه نرم میکند، دختر کوچکی دارد و از همسرش جدا شده است. طنز بداهه و اجرای منحصربهفرد عطاران یکی از مهمترین عوامل جذابیت و موفقیت سریال بهشمار میرود.
موضوع اصلی سریال حول مسائل ارث و میراث خانوادهپرور است، اما تعاملات و رفتارهای چندلایه و طنزآمیز بازیگران، آن را به نمونهای متفاوت در تلویزیون تبدیل کرده است. با متن قوی، خلاقیتهای فردی و بداهههای رضا عطاران، «بزنگاه» با کمترین ادعا و بیشترین صداقت، اثری پیشرو در زمان خود شد. با این حال، این سریال به دلیل نمایش استفاده از مواد مخدر و برخی رفتارهای سادهلوحانه نادر، با دستور شورای نظارت سازمان صدا و سیما در شهریور ۱۳۸۷ متوقف شد.
رضا عطاران با آثار متنوع و بازیهای تاثیرگذارش، در سینمای ایران جایگاه ویژهای یافته و به یکی از پرطرفدارترین هنرمندان ایرانی تبدیل شده است. این فیلمها، هر یک با روایتی منحصر به فرد و بهرهگیری از طنز عمیق، بخشی از مسائل اجتماعی و فرهنگی جامعه را به تصویر کشیده و توانستهاند جایگاه خاصی در میان آثار کمدی ایران پیدا کنند. نمیتوان اعلام کرد که بهترین فیلم کمدی رضا عطاران کدام است اما سلیقه متفاوت افراد نوع خاصی از طنز او را میپسندد.
جدول بهترین فیلمهای رضا عطاران
| عنوان فیلم | سال تولید | کارگردان | ژانر/موضوع | ویژگیها و نقدها |
|---|---|---|---|---|
| نهنگ عنبر (۱ و ۲) | ۱۳۹۳ و ۱۳۹۵ | سامان مقدم | کمدی عاشقانه | طنزی تلخ درباره عشق ناکام و تحولات اجتماعی ایران؛ ترکیب خنده و احساسات عمیق با بازی درخشان عطاران. |
| هزارپا | ۱۳۹۷ | ابوالحسن داوودی | کمدی اجتماعی | پرفروشترین فیلم ایرانی، با طنز موقعیت و بازی جذاب عطاران؛ با انتقاد به شوخیهای سطحی. |
| دراکولا | ۱۳۹۴ | رضا عطاران | کمدی سیاه | انتقاد اجتماعی با تم اعتیاد و معضلات جامعه؛ جسارت در ترکیب طنز و موضوعات تاریک، هرچند کمتر محبوب شد. |
| رد کارپت | ۱۳۹۲ | رضا عطاران | طنز انتقادی | تجربه طنزآمیز از حضور در جشنواره کن؛ نقد فرهنگی با لحظات خندهدار و چالشهای هنری. |
| مصادره | ۱۳۹۶ | مهران احمدی | کمدی سیاه | روایت طنزآمیز از زندگی یک ساواکی سابق؛ ترکیب شوخی و تاریخ معاصر ایران. |
| گینس | ۱۳۹۴ | محسن تنابنده | کمدی ماجرایی | داستان سه برادر با آرزوهای عجیب؛ طنز موقعیت با بازی برجسته عطاران، هرچند داستان نقدهایی دریافت کرد. |
| من سالوادور نیستم | ۱۳۹۵ | منوچهر هادی | کمدی | ماجراهای طنز در برزیل؛ فروش موفق اما با نقدهایی به عمق ضعیف طنز. |
| اسب حیوان نجیبی است | ۱۳۹۰ | عبدالرضا کاهانی | کمدی اجتماعی | داستانی تلخ و طنزآمیز درباره مشکلات اقتصادی و اجتماعی؛ با بازی پیچیده و چندلایه عطاران. |
من همیشه برام جالبه بدونم چرا فیلم نهنگ عنبر انقدر بین مردم محبوب شد. خیلیها میگن فقط به خاطر طنز و شوخیهاش بوده، ولی حس میکنم یه چیز عمیقتر توش وجود داره که باعث شد اینقدر دیده بشه. واقعا چه چیزی باعث شد این فیلم از یه کمدی ساده تبدیل بشه به یکی از محبوبترین آثار رضا عطاران؟
نهنگ عنبر فقط یه فیلم خندهدار نیست، بلکه ترکیبی از طنز، احساس و خاطره است. رضا عطاران توی نقش ارژنگ، یه شخصیت ساده و صادق رو نشون میده که از دهه شصت تا امروز همراه مخاطب بزرگ میشه. مخاطب با دیدن فیلم نه فقط میخنده، بلکه خاطرات خودش از گذشته، موسیقیها و فضای اون دوران رو هم مرور میکنه. این فیلم پر از لحظههاییه که بین خنده و دلتنگی در نوسانه و همین باعث شده مردم باهاش ارتباط عمیقی بگیرن. عطاران در نهنگ عنبر فقط بازیگر نیست، بلکه یه روایتگر احساسات نسل خودش هم هست.
فیلم هزارپا از اون دسته فیلمایی بود که تقریبا همه دیدنش و دربارهش حرف زدن. بعضیا میگن طنزش سطحی بود، ولی با این حال فروش خیلی بالایی داشت. واقعا چی باعث شد این فیلم تا این حد بین مردم محبوب بشه و به یکی از پرمخاطبترین فیلمهای رضا عطاران تبدیل بشه؟
هزارپا یکی از اون فیلمهایی بود که به دل مردم نشست چون ترکیب هوشمندانهای از موقعیتهای خندهدار، شخصیتهای باورپذیر و ریتم تند داستان داشت. رضا عطاران توی این فیلم با بازی طبیعی و شیرینش یه کاراکتر ساده و بامزه رو خلق کرد که هر کسی میتونست باهاش همذاتپنداری کنه. این فیلم به نوعی یادآور کمدیهای کلاسیک ایرانی بود که در عین سادگی، از دل زندگی واقعی مردم الهام میگرفتن. شاید بعضی صحنهها ساده باشن، ولی انرژی مثبت و لحظههای طنز صادقانه باعث شدن تماشاگر احساس کنه با یه فیلم واقعی و زنده طرفه، نه یه کمدی مصنوعی. هزارپا ثابت کرد عطاران هنوز هم استاد ارتباط گرفتن با تماشاگره.
خیلیا رضا عطاران رو به عنوان یه بازیگر صرفا طنز میشناسن، ولی من توی بعضی فیلمهاش حس کردم عمق و جدیتی توی بازیش وجود داره که کمتر کسی متوجه میشه. واقعا خودش تمایل داره فقط توی نقشهای کمدی باشه یا نشون داده که میتونه از قالب طنز هم خارج بشه؟
رضا عطاران از اون بازیگراییه که حتی وقتی توی یه نقش خندهدار بازی میکنه، یه لایه از واقعیت و احساس رو هم واردش میکنه. توی فیلمهایی مثل نهنگ عنبر یا دراکولا، بهخوبی نشون داده که فقط به دنبال خندوندن تماشاگر نیست، بلکه سعی میکنه با روایت زندگی و احساسات آدمهای معمولی، حس همدلی ایجاد کنه. نکته جالب اینه که عطاران بهجای انتخاب نقشهای کاملا جدی یا غمگین، ترجیح داده همون طنز خودش رو با مفهوم و معنا ترکیب کنه. به همین دلیل حتی اگه ظاهر فیلم کمدیه، درونش پر از لحظههای انسانی و قابل لمسه. این یعنی او در واقع یک هنرمند چندوجهیه، نه فقط یک کمدین.
فیلم دراکولا یکی از متفاوتترین کارهای عطارانه. خیلیها اولش فکر میکردن قراره یه کمدی صرف ببینن، ولی فضای فیلم یهجورایی جدیتر و حتی تلختر بود. به نظرت این ریسک برای رضا عطاران جواب داد؟ یعنی تونست یه چهره متفاوت از خودش نشون بده؟
دراکولا واقعا یکی از جسورانهترین تجربههای رضا عطارانه. اونجا سعی کرد ترکیبی از طنز سیاه و نقد اجتماعی ارائه بده و به مسائلی مثل اعتیاد، فریب و انساندوستی از زاویهای جدید نگاه کنه. در ظاهر فیلم کمدیه، اما لایههای زیرینش پر از تلخی و واقعیتهای پنهان جامعهست. عطاران در این فیلم از فضای آشنا و امن خودش فاصله گرفت و نشون داد میتونه بدون اتکا به شوخیهای مرسوم هم تأثیرگذار باشه. شاید دراکولا مثل هزارپا پرفروش نبوده، ولی از نظر هنری و جسارت در انتخاب نقش یکی از مهمترین کارهای او محسوب میشه چون تونست به تماشاگر بفهمونه که عطاران فقط یک چهره خندان نیست، بلکه بازیگری جدی و با دغدغهست.
من تازه میخوام فیلمهای رضا عطاران رو ببینم و نمیدونم از کدوم شروع کنم که هم بتونم سبک طنزش رو بشناسم هم اون بخشهای احساسی و واقعی بازیش رو ببینم. چه ترتیبی پیشنهاد میدی برای شروع؟
بهترین شروع برای شناخت رضا عطاران اینه که از فیلم نهنگ عنبر شروع کنی، چون هم طنزش کنترلشدهست هم لایههای احساسی داره و نشون میده چطور میتونه بین خنده و احساس تعادل برقرار کنه. بعدش هزارپا رو ببین تا وجه سرگرمکنندهترش رو بشناسی و بفهمی چرا بین مردم محبوبه. بعد از اون برو سراغ دراکولا که کاملا فضا رو عوض میکنه و وجه فلسفی و اجتماعیتری داره. اگه خواستی بعدش سری به کارهای تلویزیونیاش هم بزن چون ریشه خیلی از مهارتهای طنزش اونجاست. با این ترتیب هم خنده میکنی، هم با دنیای واقعیتری از بازیگری رضا عطاران روبهرو میشی.