جشنواره فیلم فجر به عنوان مهمترین رویداد سینمایی کشور، هرساله شاهد حضور و شرکت فیلم های بسیاری در حوزه سینمای دفاع مقدس است. فیلم هایی که هرکدام بنا به شرایط اجتماعی، سیاسی و فرهنگی جامعه از ابعاد گوناگونی به مسئله جنگ و دفاع از کشور پرداخته اند. رویکردهای گوناگون در روایتگری آثار سینمای دفاع مقدس در دهه های مختلف جشنواره فیلم فجر از جمله مباحث حائز اهمیت است. گذر زمان و شرایط مختلف اجتماعی سیاسی، حضور کارگردانان به نام در عرصه سینمای دفاع مقدس، توجه کارگردانان جوان در روایت رویدادهای جنگ، حذف نگاه یکجانبه و حمایت‌گری سازمان و نهادهای مختلف کشور همگی سبب ایجاد تنوع در نگرش و پرداخت به این سبک از فیلمسازی شده است.
اگر نگاهی به ادوار جشنواره داشته باشیم میتوانیم بگوییم که در دهه ۶۰ سینمای پر اتفاق دفاع مقدس رقم خورد بیشتر فیلم ها توسط کارگردانانی که خود سابقه جنگ داشتن با کمترین امکانات ساخته شد و با مضمون جنگ ایران و عراق با خط داستانی متفاوت ساخته شد.
دهه ۷۰ را میتوان پر کارترین دهه سینمای دفاع مقدس نامید که با حضور بیشترین تعداد آثار در جشنواره فجر بیشترین سیمرغ ها را به پرواز در آوردند. دهه ۸۰ را میتوان کم رونق ترین دهه سینمای دفاع مقدس در جشنواره فجر نامید ولی رویکرد جدید فیلمنامه نویسان که با مضامین طنز جنگی و ارزش های آن باعث شدند پر فروش ترین فیلم های دفاع مقدس در این دهه رقم بخورد.
دهه ۹۰ که میتوان آن را بهترین دهه از لحاظ تولید آثار دفاع مقدس نامید. ظهور کارگردانان جوان و درخشش کار اولی ها در کنار صاحب نامان این ژانر قابل توجه است.دهه‌ای که به علت رشد تکنولوژی و ابعاد فنی سینما، رشد کمی و کیفی را در این ژانر رقم زد. در این دهه آثار با محوریت رخدادهای سال ۵۷ و انقلاب اسلامی، شخصیت فرماندهان دفاع مقدس و شهدای مدافع حرم تولید شد. دهه ۹۰ را میتوان از نظر حضور سینماگران زن در عرصه ساخت فیلم در ژانر جنگی نیز مورد بررسی قرار داد. پرداخت به مسئله مادران و همسران شهدا به شکل پررنگ در این دهه موج جدیدی را در این ژانر به وجود آورد.
اما قهرمانان جنگ از دهه ۹۰ پا به عرصه سینما و جشنواره فجر گذاشتند که از مهمترین آنها میتوان آثار ذیل را نام برد:
فیلم «چ» این فیلم داستان دو روز از زندگی مصطفی چمران طی نبرد پاوه در جریان شورش ۱۳۵۹–۱۳۵۷ کردها در ایران را به تصویر می‌کشد.
فیلم «ایستاده در غبار» زندگی جاوید الاثر احمد متوسلیان این فیلم در ژانر مستند درام و جنگی تولید شده که از کودکی تا اسارت حاج احمد متوسلیان را نشان میدهد.
فیلم «منصور» این فیلم به زندگی سرتیپ منصور ستاری پرداخته و تا جایی که اجازه داشته زندگی او را از شعاری بودن دور کرده و به سینما نزدیک.
فیلم «موقعیت مهدی» این فیلم در ۶ پرده روایت می‌شود؛ داستان درباره زندگی مهدی باکری و رابطه وی با همسرش، شرکت در جنگ ایران و عراق همراه برادرش حمید باکری، فرماندهی سپاه عاشورا در جنگ و به شهادت رسیدن وی است.
فیلم «غریب» این فیلم با آغاز شورش کردها توسط احزاب کُرد در سال ۱۳۵۸ از جمله کومله و دموکراترا نشان میدهد که محمد بروجردی از طرف روح الله خمینی مأموریت می‌یابد تا به‌عنوان فرمانده سپاه پاسداران در کردستان کردها را سرکوب کند. این فیلم به بخشی از زندگی محمد بروجردی و شیوه فرماندهی او در کردستان میپردازد.
اما امسال سه اثر در جشنواره فجر با مضمون فرماندهان جنگ و یک اثر در ژانر قهرمان ورزشی به نمایش در آمد فیلم «مجنون» که بخشی از زندگی شهید مهدی زیدالدین را به نمایش در می آورد ٬ فیلم «آسمان غرب» با محوریت شهید شیرودی ٬ فیلم «احمد» که فداکاری و مدیریت ۲۴ ساعت اول زلزله بم توسط شهید احمد کاظمی را نشان می دهد و فیلم «پرویز خان» داستانی فوتبالی-تاریخی دارد؛ پس از پیروزی انقلاب و در دهه ۶۰، نام پرویز خان دهداری با سرمربیگری تیم ملی فوتبال دوباره بر سر زبان‌ها افتاد.
سینما نیاز به قهرمان دارد هالیوود قهرمان میسازد تا سینمایش رونق بگیرد تا الگو برای جامعه به وجود آورد ولی ما قهرمان واقعی در این کشور زیاد داریم چه در عرصه جنگ و چه در عرصه فرهنگی و ورزشی که باید به آنها پرداخته شودتا الگوی اسلامی ایرانی فرزندانمان باشند و بدانند که قهرمانان واقعی چه کسانی هستند و چگونه از جان خود گذشتن تا ما امروز به راحتی حرف از سینما و جشنواره فجر بزنیم.