به گزارش آی تیکت نیوز، رضا عطاران با بازی در فیلم‌های گوناگون توانسته به یکی از محبوب‌ترین چهره‌های سینمای ایران تبدیل شود. آثار او همچون «نهنگ عنبر»، «دراکولا»، «هزارپا»، «مصادره» و «من سالوادور نیستم» تنوع بالایی دارند و هر کدام پیام و زاویه دید ویژه‌ای به مسائل اجتماعی و فرهنگی دارند. در ادامه، به بررسی کوتاه بهترین فیلم های رضا عطاران می‌پردازیم.
بهترین فیلم‌های رضا عطاران
نهنگ عنبر (۱۳۹۳ و ۱۳۹۵)
دوگانه «نهنگ عنبر» به کارگردانی سامان مقدم، یکی از برجسته‌ترین آثار عطاران است. این فیلم‌ها داستان عشق ناکام و دوران بلوغ شخصیتی به نام ارژنگ صنوبر را در دوران پر تحول ایران روایت می‌کنند. عطاران در این نقش با توانایی بالا، طنز و تلخی عاشقانه‌ای را در هم می‌آمیزد.
نقد: بازی عطاران در این نقش، همزمان هم خنده‌دار و هم احساس‌برانگیز است؛ او به‌خوبی موفق شده طنز تلخی از دهه‌های گذشته ایران ارائه دهد که تماشاگر را به یاد روزگار قدیمی و تحولات اجتماعی می‌اندازد.
هزارپا (۱۳۹۷)
«هزارپا» ساخته ابوالحسن داوودی با رکورد فروش در سینماهای ایران، از محبوب‌ترین فیلم‌های عطاران است. در این فیلم، او نقش یک دزد خرده‌پا به نام رضا را بازی می‌کند که درگیر عشق دختری می‌شود. این کمدی اجتماعی به‌خاطر شوخی‌های بامزه و بازی جذاب عطاران، استقبال زیادی داشت.با مرور خنده‌دارترین فیلم‌های رضا عطاران، می‌توان مسیر موفقیت او در سینمای کمدی ایران را بهتر شناخت.
نقد: این فیلم با بهره‌گیری از طنز و هجو، واقعیت‌های جامعه را به شیوه‌ای خنده‌دار نشان می‌دهد. با وجود برخی انتقادات به شوخی‌های سطحی، عطاران با بازی طبیعی و خلاقانه‌اش توانسته لحظات به‌یادماندنی خلق کند.
دراکولا (۱۳۹۴)
فیلم «دراکولا» که توسط خود عطاران کارگردانی شده، یک کمدی سیاه با رویکردی انتقادی به مسائل اجتماعی است. داستان درباره رویارویی یک فرد عادی با دراکولا و معضلات اعتیاد است. این فیلم به نوعی هجویه‌ای طنزآمیز از مشکلات و گرفتاری‌های جامعه است.
نقد: عطاران در این فیلم به‌خوبی توانسته ترکیبی از طنز و انتقاد اجتماعی را خلق کند. گرچه این فیلم نتوانست به محبوبیت فیلم‌های دیگرش برسد، اما جسارت عطاران در پرداخت به موضوعات تاریک با لحن طنز، آن را متمایز می‌کند.
رد کارپت (۱۳۹۲)
«رد کارپت» با کارگردانی و بازی عطاران، تجربه‌ای از حضور در جشنواره کن را روایت می‌کند. او در این فیلم داستان یک هنرمند ایرانی را که به کن سفر کرده، با لحنی طنزآمیز و انتقادی بیان می‌کند.
نقد: «رد کارپت» با لحظات جذاب و طنز انتقادی، نشان‌دهنده چالش‌های فرهنگی و تفاوت‌های اجتماعی است. عطاران به‌خوبی توانسته احساسات و ناکامی‌های یک هنرمند گمنام را به تصویر بکشد.
مصادره (۱۳۹۶)
«مصادره» به کارگردانی مهران احمدی، داستان زندگی یک ساواکی سابق است که پس از انقلاب اموالش مصادره می‌شود و با چالش‌های مختلفی روبرو می‌گردد. رضا عطاران در نقش این شخصیت طنزآمیز، به‌خوبی از پس ایفای این نقش برآمده است.
نقد: عطاران در این فیلم توانسته یک کمدی سیاه خلق کند که تماشاگر را به فکر فرو می‌برد. روایت زندگی پرچالش او، با شوخی‌های طعنه‌آمیز ترکیب شده و همدلی مخاطب را برمی‌انگیزد. این فیلم یک روایت جسورانه از بخشی از تاریخ معاصر ایران است.
گینس (۱۳۹۴)
فیلم «گینس» ساخته محسن تنابنده، داستانی درباره سه برادر است که با آرزوهای عجیب و خنده‌دار به دنبال کسب رکوردهای گینس هستند. رضا عطاران در این فیلم نقش یکی از این برادران را ایفا می‌کند و با مهارت خود، طنزی شیرین به شخصیت‌ها بخشیده است.
نقد: بازی عطاران در «گینس»، به خوبی توانسته عمق طنز موقعیت را برجسته کند و به هر لحظه از فیلم جان ببخشد. هرچند داستان برخی نقدها را دریافت کرد، بازی عطاران به آن جذابیت بیشتری داده و فیلم را دیدنی کرده است.
من سالوادور نیستم (۱۳۹۵)
در «من سالوادور نیستم» به کارگردانی منوچهر هادی، رضا عطاران در نقش مردی ایرانی به اشتباه در برزیل با فردی به نام سالوادور اشتباه گرفته می‌شود. این فیلم که در برزیل فیلم‌برداری شده، فضای متفاوتی نسبت به دیگر فیلم‌های کمدی ایرانی دارد.
نقد: این فیلم هرچند با استقبال تجاری خوبی مواجه شد، اما از نظر برخی منتقدان، عمق طنز ضعیفی داشت. با این حال، عطاران با بازی خود توانسته لحظات خنده‌دار و جذابی را برای تماشاگران فراهم کند و فیلم را به یک کمدی موفق تبدیل کند.
اسب حیوان نجیبی است (۱۳۹۰)
فیلم «اسب حیوان نجیبی است» به کارگردانی عبدالرضا کاهانی، داستان یک پلیس قلابی را روایت می‌کند که شب‌ها با گشت زدن در شهر، برای مردم مشکلاتی ایجاد می‌کند. رضا عطاران در این فیلم، نقش فردی را بازی می‌کند که به دلایل اقتصادی دست به کارهای غیرمعمول می‌زند.
نقد: این فیلم با نگاهی طنزآمیز به مشکلات اجتماعی، واقعیت‌های تلخ و پیچیده‌ای را بازگو می‌کند. بازی عطاران در این فیلم، به‌ویژه در به تصویر کشیدن یک شخصیت پیچیده و چندلایه، تماشاگر را با فضای تلخ و کمیک اثر درگیر می‌کند.
خروس‌جنگی ( ۱۳۸۶ )
فیلم «خروس جنگی» به کارگردانی مسعود اطیابی، داستان زن و شوهری را روایت می‌کند که تصمیم می‌گیرند برای مدتی جای خود را با یکدیگر عوض کنند. قرار گرفتن در موقعیت‌های یکدیگر باعث ایجاد ماجراهای طنزآمیز و موقعیت‌های کمیک می‌شود که تضادهای روزمره زندگی زناشویی را به تصویر می‌کشد. رضا عطاران در این فیلم، نقش «محمود» را بازی می‌کند و با بامزگی و طنز خاص خود، جذابیت و ریتم اثر را دوچندان می‌کند.
نقد: «خروس جنگی» با ترکیب طنز و موقعیت‌های زندگی روزمره، مخاطب را به یاد فیلم «آتش بس» تهمینه میلانی می‌اندازد، اما بازی متفاوت و پرانرژی رضا عطاران یکی از نقاط قوت اصلی فیلم است و باعث شد این اثر به یکی از پرفروش‌ترین فیلم‌های سینمای ایران در سال ۱۳۸۶ تبدیل شود.
بزنگاه ( ۱۳۸۷ )
سریال «بزنگاه» به کارگردانی سروش صحت، از موفق‌ترین سریال‌های طنز تلویزیونی محسوب می‌شود که در رمضان سال ۱۳۸۷ از شبکه سه سیما پخش شد و همچنان در بازپخش‌ها مخاطبان زیادی دارد. رضا عطاران در این سریال نقش «نادرپرور» را ایفا می‌کند؛ شخصیتی که با اعتیاد دست و پنجه نرم می‌کند، دختر کوچکی دارد و از همسرش جدا شده است. طنز بداهه و اجرای منحصربه‌فرد عطاران یکی از مهم‌ترین عوامل جذابیت و موفقیت سریال به‌شمار می‌رود.
موضوع اصلی سریال حول مسائل ارث و میراث خانواده‌پرور است، اما تعاملات و رفتارهای چندلایه و طنزآمیز بازیگران، آن را به نمونه‌ای متفاوت در تلویزیون تبدیل کرده است. با متن قوی، خلاقیت‌های فردی و بداهه‌های رضا عطاران، «بزنگاه» با کمترین ادعا و بیشترین صداقت، اثری پیشرو در زمان خود شد. با این حال، این سریال به دلیل نمایش استفاده از مواد مخدر و برخی رفتارهای ساده‌لوحانه نادر، با دستور شورای نظارت سازمان صدا و سیما در شهریور ۱۳۸۷ متوقف شد.
رضا عطاران با آثار متنوع و بازی‌های تاثیرگذارش، در سینمای ایران جایگاه ویژه‌ای یافته و به یکی از پرطرفدارترین هنرمندان ایرانی تبدیل شده است. این فیلم‌ها، هر یک با روایتی منحصر به فرد و بهره‌گیری از طنز عمیق، بخشی از مسائل اجتماعی و فرهنگی جامعه را به تصویر کشیده و توانسته‌اند جایگاه خاصی در میان آثار کمدی ایران پیدا کنند. نمی‌توان اعلام کرد که بهترین فیلم کمدی رضا عطاران کدام است اما سلیقه متفاوت افراد نوع خاصی از طنز او را می‌پسندد.
جدول بهترین فیلم‌های رضا عطاران
| عنوان فیلم | سال تولید | کارگردان | ژانر/موضوع | ویژگی‌ها و نقدها |
|---|---|---|---|---|
| نهنگ عنبر (۱ و ۲) | ۱۳۹۳ و ۱۳۹۵ | سامان مقدم | کمدی عاشقانه | طنزی تلخ درباره عشق ناکام و تحولات اجتماعی ایران؛ ترکیب خنده و احساسات عمیق با بازی درخشان عطاران. |
| هزارپا | ۱۳۹۷ | ابوالحسن داوودی | کمدی اجتماعی | پرفروش‌ترین فیلم ایرانی، با طنز موقعیت و بازی جذاب عطاران؛ با انتقاد به شوخی‌های سطحی. |
| دراکولا | ۱۳۹۴ | رضا عطاران | کمدی سیاه | انتقاد اجتماعی با تم اعتیاد و معضلات جامعه؛ جسارت در ترکیب طنز و موضوعات تاریک، هرچند کمتر محبوب شد. |
| رد کارپت | ۱۳۹۲ | رضا عطاران | طنز انتقادی | تجربه طنزآمیز از حضور در جشنواره کن؛ نقد فرهنگی با لحظات خنده‌دار و چالش‌های هنری. |
| مصادره | ۱۳۹۶ | مهران احمدی | کمدی سیاه | روایت طنزآمیز از زندگی یک ساواکی سابق؛ ترکیب شوخی و تاریخ معاصر ایران. |
| گینس | ۱۳۹۴ | محسن تنابنده | کمدی ماجرایی | داستان سه برادر با آرزوهای عجیب؛ طنز موقعیت با بازی برجسته عطاران، هرچند داستان نقدهایی دریافت کرد. |
| من سالوادور نیستم | ۱۳۹۵ | منوچهر هادی | کمدی | ماجراهای طنز در برزیل؛ فروش موفق اما با نقدهایی به عمق ضعیف طنز. |
| اسب حیوان نجیبی است | ۱۳۹۰ | عبدالرضا کاهانی | کمدی اجتماعی | داستانی تلخ و طنزآمیز درباره مشکلات اقتصادی و اجتماعی؛ با بازی پیچیده و چندلایه عطاران. |
فیلم «مصادره» یکی از کمدی‌های سیاهیه که خیلی خوب به موضوعات اجتماعی و تاریخی پرداخته. رضا عطاران تو این فیلم نقش یه ساواکی سابق رو انقدر خوب بازی کرده که آدم گاهی نمی‌دونه باید بهش بخنده یا براش دل بسوزونه. این که داستان از زاویه طنز به مسائل بعد از انقلاب نگاه کرده، خیلی جالب و متفاوت بود. به نظرم ترکیب خنده و تلخی این فیلم یه تجربه خاص رو برای تماشاگر به وجود آورد.
انتخاب «مصادره» به عنوان نمونه‌ای از کمدی سیاه با پرداختن به مسائل اجتماعی و تاریخی، توجه خاصی به جنبه‌های انسانی داستان دارد. بازی رضا عطاران در نقش ساواکی سابق، با ایجاد تعادلی بین طنز و حس همدردی، تماشاچی را به تفکر وا می‌دارد. این رویکرد نوین در بازنمایی داستان‌های پس از انقلاب، نشان از درک عمیق از جامعه و تاریخ دارد؛ موضوعاتی که در مقاله «بهترین فیلم‌های رضا عطاران؛ مروری بر آثار ماندگار این هنرمند بزرگ سینما» به تفصیل بررسی شده‌اند.
رضا عطاران قطعاً یکی از محبوب‌ترین بازیگران سینمای کمدی ایران هست و فیلم‌هاش همیشه پرفروش بودن. اما از بین همه آثارش، نهنگ عنبر به نظرم یه سر و گردن از بقیه بالاتره. این فیلم هم خنده‌داره، هم نوستالژی داره و هم یه داستان عاشقانه‌ی تلخ رو روایت می‌کنه. کمتر فیلم کمدی ایرانی رو دیدم که این‌قدر خوب بتونه احساسات مختلف رو ترکیب کنه. به نظرتون نهنگ عنبر ۲ هم تونست موفقیت قسمت اول رو تکرار کنه یا فقط به خاطر محبوبیت نسخه اول دیده شد؟
«نهنگ عنبر» به خاطر ترکیب درست کمدی، نوستالژی و درام تونست جایگاه ویژه‌ای توی سینمای ایران پیدا کنه. همون‌طور که گفتید، کمتر فیلمی توی ژانر کمدی تونسته این‌قدر احساسات مختلف رو با هم ترکیب کنه. درباره «نهنگ عنبر ۲»، خیلی‌ها معتقدن که بیشتر به لطف موفقیت قسمت اول دیده شد و شاید اون تازگی و خلاقیت نسخه اول رو نداشت. البته همچنان فروش بالایی داشت و طرفداران خودش رو راضی نگه داشت. به نظرتون، چه فاکتورهایی می‌تونه باعث بشه یک دنباله سینمایی به اندازه قسمت اول موفق باشه؟
فیلم هزارپا یکی از بهترین فیلم‌های کمدی رضا عطاران بود که رکورد فروش رو هم شکست، ولی به نظرم یه ضعف‌هایی هم داشت. طنز فیلم بعضی جاها خیلی سطحی شده بود و بیشتر به شوخی‌های تکراری وابسته بود تا یه داستان قوی. البته، بازی رضا عطاران فوق‌العاده بود و اون جذابیت همیشگی‌شو توی این فیلم هم داشت. ولی سوالی که برام پیش اومده اینه که چرا بعضی فیلم‌های دیگه‌ش مثل دراکولا که یه مقدار متفاوت‌تر بودن، اون‌قدر دیده نشدن؟ شاید چون مخاطبای سینمای کمدی ایران بیشتر دنبال طنزهای سرراست و موقعیتی هستن؟
درسته که «هزارپا» یکی از پرفروش‌ترین فیلم‌های کمدی ایران شد، ولی همون‌طور که گفتید، بخش‌هایی از طنزش به شوخی‌های سطحی متکی بود. فیلم‌هایی مثل «دراکولا» که یه سبک متفاوت‌تر داشتن، شاید به این دلیل کمتر دیده شدن که مخاطب عام سینمای کمدی ایران بیشتر دنبال طنزهای موقعیتی و دیالوگی آشناست. اما تجربه نشون داده که اگر فیلم‌نامه قوی و خلاقیت بیشتری در داستان‌پردازی وجود داشته باشه، حتی کمدی‌های متفاوت هم می‌تونن موفق بشن. شما فکر می‌کنید سینمای ایران در ژانر کمدی به سمت کلیشه‌ها می‌ره یا هنوز جای نوآوری داره؟
یکی از چیزایی که همیشه توی فیلم‌های رضا عطاران دوست داشتم، اینه که فراتر از یه کمدی ساده، یه نگاه انتقادی به مسائل اجتماعی هم داره. مثلاً مصادره یه طنز تلخ درباره تحولات اجتماعی بعد از انقلاب بود که یه جورایی هم می‌شد باهاش خندید و هم به فکر فرو رفت. ولی توی بعضی از کارهاش مثل رد کارپت، طنز بیشتر روی دیالوگ‌ها سوار بود تا داستان. به نظرتون بهترین فیلمی که تونسته ترکیب درستی از کمدی و نقد اجتماعی داشته باشه کدومه؟
کاملاً درسته! یکی از ویژگی‌های مهم فیلم‌های رضا عطاران اینه که طنز رو صرفاً برای خندوندن به کار نمی‌بره، بلکه در لایه‌های زیرینش یه نگاه انتقادی به مسائل اجتماعی داره. «مصادره» نمونه خوبی از این نوع فیلم‌هاست که با زبان طنز، تحولات اجتماعی رو به تصویر کشید. از بین فیلم‌هایی که ترکیب درستی از کمدی و نقد اجتماعی داشتن، «طبقه حساس» هم نمونه جالبی بود که نگاهی به طبقات اجتماعی و دغدغه‌های متفاوتشون داشت. به نظر شما، این سبک فیلم‌ها در سینمای ایران چقدر جای پیشرفت دارن؟
فیلم سینمایی رضا عطاران خنده دار همیشه حال آدمو خوب می‌کنه؛ از اون کارگردانی و بازی بامزه‌اش گرفته تا دیالوگ‌های به‌یادموندنی که بارها آدمو می‌خندونه.
موافقم باهاتون
چه خودشون بازی میکنن چه کارگردانی میکنن عالی هستن