خبرها و رویدادهای سینمایی ایران و جهان

تأثیر جشنواره‌ها بر جامعه و فرهنگ | رشد فرهنگی و همبستگی اجتماعی

 چگونه جشنواره به تقویت شناخت و هم‌افزایی بین‌المللی کمک می‌کند؟

12

امروزه جشنواره‌ها به‌عنوان یکی از منابع مهم معرفی جوامع و به رخ کشیدن فرهنگ غنی شهرها و حتی روستاهای بسیاری از کشورها در سراسر جهان تبدیل شده است و فرصتی را برای رشد دیپلماسی فرهنگی و هم‌افزایی بین‌المللی ایجاد کرده است، زیرا تأثیر جشنواره‌ها بر جامعه و فرهنگ باعث شده مردم جهان را گرد جمع شوند که این خود، به نوعی منعکس‌‌کننده صلح و دوستی در جهان به‌شمار می‌رود.

از سال ۵۳۴ قبل از میلاد، جشنواره‌ها بخش محبوب جوامع به‌شمار می‌رفتند. در حالی که برخی از جشنواره‌ها به یک مکان محدود نمی‌شوند، بسیاری از آنها عمیقاً در غنای فرهنگی جامعه میزبان ریشه دارند. این رویدادهای پر جنب و جوش طیفی از تجربیات، از موسیقی و لذت‌های آشپزی گرفته تا فیلم، هنر و سنت‌های فرهنگی را ارائه می‌دهند. جشنواره‌ها علاوه بر مزایای اقتصادی، تأثیرات گسترده‌ای بر جامعه از جمله تأثیرات اجتماعی-فرهنگی، سیاسی و فیزیکی بر چشم‌انداز و محیط‌زیست دارند. علاوه بر این، این جشن‌ها تأثیر بسزایی در رفاه جامعه و حاضران و همچنین شکل دادن به تصویر مقصد دارد. همانطور که فناوری و جامعه دائما در حال تکامل هستند، انتظارات همیشه در حال تغییر تماشاگران جشنواره تأثیر زیادی بر آینده این صنعت پر رونق دارد.

در طول سال‌های گذشته، توجه فزاینده‌ای به تأثیر جشنواره‌ها بر مناطق میزبان و پویایی داخلی صنعت فرهنگی شده است، زیرا  رویدادهای فرهنگی تأثیر قابل توجهی بر توسعه محلی دارند و به اقتصاد، جامعه و گردشگری یک منطقه کمک می کنند. توانایی آنها در ایجاد منافع اقتصادی، احیای فضاهای شهری یا روستایی و ارتقای تنوع فرهنگی آن‌ها را به کاتالیزورهای ضروری برای رشد و توسعه جوامع تبدیل می‌کند.

شهرهای سراسر جهان با بحران‌های بزرگی روبرو هستند، از نارسایی خدمات و افزایش نابرابری‌ها ، تا شرایط اضطراری آب و هوایی. این هنر و فرهنگ است که به طور شگفت آور نقشی حیاتی در مقابله با این نوع چالش‌های شهری دارند.

در واقع، رویدادهای فرهنگی چشم انداز ضروری هر جامعه‌ای است. آنها صحنه ای را برای افراد فراهم می کنند تا میراث اجتماعی خود را جشن بگیرند، فرهنگ و داستان‌های خود را به رخ بکشند و ویژگی‌های متفاوت اجتماعی را ارتقا دهند. این مناسبت‌ها می‌توانند شکل‌های مختلفی داشته باشند، از جمله جشن‌های موسیقی، نمایش‌های صنایع دستی و.. .

مناسبت‌های اجتماعی فرصتی شگفت انگیز برای افراد است تا گرد هم آیند و میراث مشترک خود را جشن بگیرند. آنها صحنه‌ای را برای متخصصان، مجریان  با اجرای سرگرمی‌ها به تصویر می‌کشند تا توانایی‌ها و خلاقیت خود را به نمایش بگذارند. در این مناسبت‌ها، افراد می‌توانند ویژگی‌های اجتماعی متمایز، اشکال صنایع دستی و سنن خود را درگیر کنند و همچنین، در گسترش تجارت اجتماعی، مناسبت‌های اجتماعی می‌توانند به عنوان منبع توسعه مالی عمل کنند. این مناسبت‌ها بازدیدکنندگان و مهمانان را جذب می‌کنند و برای کسب‌وکارهای اطراف درآمد ایجاد می‌کنند و اقتصاد مجاور را تقویت می‌کنند.

جشنواره‌ها را می‌توان به‌عنوان رویدادهای کوتاه‌مدت، تکرارشونده و قابل دسترس عموم درنظر گرفت که معمولاً عناصر خاصی از فرهنگ را جشن می‌گیرند و یا ا اجرا می‌کنند. در طول دو دهه گذشته، جشنواره‌ها شکوفا شده‌اند و به رویدادهای برجسته‌ای در شهرهای سراسر کشورهای مختلف تبدیل شده‌اند. به عنوان مثال، در حالی که در سال ۱۹۹۲ حدود ۱۰۰۰ جشنواره در فرانسه وجود داشت، در سال ۲۰۰۵، این تعداد،سه برابر افزایش یافت. به طور مشابه، علاوه بر ۱۲ جشنواره بزرگ فیلم رقابتی معتبر توسط فدراسیون بین‌المللی انجمن تولیدکنندگان فیلم، سالانه حدود ۳۵۰۰ جشنواره در جهان برگزار می‌شود.

به نقل از وبسایت researchgate جشنواره‌های فیلم طی پنجاه سال گذشته به یک پدیده گسترده تبدیل شده‌اند و به عنوان رویدادهای مهمی شناخته می‌شوند که در شکل‌گیری اعتبار حرفه‌ای فیلم‌سازان نقش دارند :

Abstract Film festivals have become a widespread phenomenon over the last fifty years and are leading events establishing the reputation of film professionals and constitute a well-established field in itself. Studying the cities of Copenhagen and Rome the authors are asking why the public authorities of these cities establish their own film festivals in an already saturated field of international film festivals? The fo-cus is on the strategic responses and work made by two late adopters of film festi-vals – Copenhagen and Rome and their international film festivals, CIFF and ‘Festa del Cinema di Roma’ (FCR).

دلایل متعدد و اغلب در هم تنیده برای چنین گسترشی وجود دارد. مهمتر از همه، جشنواره‌ها فرصت‌های ارزشمندی را برای تفریح و سرگرمی فراهم می کنند، که تقاضای فزاینده شهروندان و گردشگران را برای فعالیت‌های اوقات فراغت معتبرتر و تجارب فرهنگی منحصر به فرد برآورده می‌کند. علاوه بر این، جشنواره‌ها به‌عنوان مناسبت‌هایی برای تجلیل از یک هنر و بیان خلاق، نقش عمده‌ای در تداوم تولید فرهنگی دارند. در حقیقت، جشنواره‌ها به متخصصان یک صنعت (تولیدکنندگان، توزیع‌کنندگان، هنرمندان و غیره) اجازه می‌دهند تا در یک مکان دور هم جمع شوند، از تولیدات خلاقانه قدردانی کنند، استعدادهای جدید را کشف کنند و فرصت‌های تجاری ایجاد کنند.

همچنین، جشنواره‌ها  ممکن است ابزارهای سیاستی مهمی برای توسعه محلی باشند، زیرا فرآیندهای بازآفرینی شهری را حفظ می‌کنند، به افزایش جذابیت توریستی کمک می‌کنند و غرور محلی و حس اجتماعی را تقویت می‌کنند.

اهمیت جشنواره‌ها باعث شد تا مطالعات به سمت تاثیرات اقتصادی آن‌ها معطوف شود که چگونه جشنواره‌ها منجر به ایجاد فرصت‌های شغلی، سطوح بالاتر هزینه‌های عمومی و افزایش تقاضا برای محصولات و خدمات در محل برگزاری آن‌ها می‌شود. همچنین می‌تواند منجر به تقویت کیفیت زندگی ساکنان شهری میزبان جشنواره‌ها می‌شود.

همچنین جشنواره‌ها به‌عنوان رابط بین تولیدکنندگان فرهنگی و مصرف‌کنندگان عمل می‌کنند که می‌توانند توجه مصرف‌کنندگان را به محصولات فرهنگی خاص جلب کنند.

رویدادهای فرهنگی و جشنواره‌ها نقش کلیدی در شکل دادن به چشم‌انداز گردشگری فرهنگی جهان دارند. رویدادها و جشنواره‌های فرهنگی به محرک‌های مهم گردشگری فرهنگی تبدیل شده‌اند و تجربیات منحصربه‌فردی را ارائه می‌کنند که گردشگران را جذب می‌کنند و در عین حال هویت و سرزندگی جوامع محلی را شکل می‌دهند.

در هند، جشنواره‌ها به طور گسترده به عنوان محرک‌های مهم رشد فرهنگی و اقتصادی شناخته می‌شوند. آنها مزایای قابل توجهی را برای جوامع میزبان به ویژه از نظر گردشگری فرهنگی به ارمغان می آورند. امروزه برگزارکنندگان جشنواره به طور استراتژیک عناصر تاریخی و فرهنگی را برای جذب بازدیدکنندگان و ارتقای هویت فرهنگی شهرهای خود ترکیب می‌کنند. این رویدادها در محیط‌های اجتماعی برگزار می‌شوند تا ضمن تقویت حس جمعی جامعه، پیشنهادات منحصر به فرد منطقه را به نمایش بگذارند.

نکته مهم این است که انگیزه میزبانی جشنواره‌ها و رویدادها به پاسخگویی به نیازهای گروه‌های خاص محدود نمی‌شود و فرصت‌هایی برای گردشگری، رشد اقتصادی و غنی سازی اجتماعی و فرهنگی نیز به همراه دارند.

علیرغم برخی تردیدهای مطرح شده توسط محققان، واضح است که جوامع محلی نقش حیاتی در موفقیت این رویدادها دارند. در طول دهه گذشته، پویایی رویدادها و گردشگری به شدت تغییر کرده است که منجر به تغییرات قابل توجهی در نقش‌ها و مسئولیت دولت‌ها، بخش خصوصی و جامعه به عنوان یک کل شده است. در گذشته، توسعه و ترویج گردشگری وظیفه اصلی دولت بود. با این حال، در دنیای امروز، بخش عمومی باید با کنارگذاشتن وظایف سنتی خود و توانمندسازی مقامات استانی، ایالتی و محلی خود را تطبیق دهد. این نشان دهنده تأثیر فزاینده رویداد و صنعت گردشگری بر اقدامات دولت‌ها و مشاغل است.

بررسی جشنواره‌های مختلف در سراسر اروپا، آفریقا و کارائیب نشان داد که آن‌ها می‌توانند نقش اساسی در ایجاد شهرهای پایدار داشته باشند . پایداری فقط حفاظت از محیط زیست نیست، بلکه تقویت ارتباط بین مردم و مکان‌ها نیز هست. بررسی‌ها حاکی از آن است،  جشنواره،های دورتر از آفریقای جنوبی ، کنیا و انگلیس این قدرت را دارند که گروه‌های مختلفی از مردم با یک تعهد مشترک نسبت به زندگی را گرد هم آورند.

در مورد، جشن‌های موسیقی مانند کواچلا و گلاستونبری  هر سال هزاران مهمان را به خود جذب می کند و به اقتصاد منطقه کمک می‌کند. مناسبت‌های اجتماعی نیز می‌توانند نقش مهمی در حفاظت از میراث اجتماعی ایفا کنند. این مناسبت‌ها به جوامع اجازه می‌دهد تا از کنوانسیون‌ها و افتخارات خود دفاع کنند و تضمین می‌کنند که آنها به دوره‌های آینده منتقل می‌شوند. با بزرگداشت میراث اجتماعی، این مناسبت‌ها می‌توانند به حفظ تفاوت‌های اجتماعی کمک کنند.

در طول جام جهانی فیفا در سال ۲۰۱۰ ، کارناوال کیپ تاون در افریقای جنوبی، معرفی شد تا فرصت‌هایی برای بیان خلاق ، اشتغال، رشد مهارت‌ها ، انسجام اجتماعی و توسعه اقتصادی فراهم شود.

همچنین برگزاری جشنواره‌هایی گات راموجی در شهر کیسومو در حاشیه دریاچه ویکتوریا در کنیا در سال ۲۰۱۵ به‌منظور حفطظ و نگهداری از فرهنگ سنتی، اماکن مقدس و اسطوره‌های مردم این شهر دایر شد.

همه این مثال‌ها نشان می‌دهد که جشنواره‌ها چگونه می‌توانند به نیازهای جامعه پاسخ دهند و به طور معنی داری ساکنان را درگیر کرده و احساس تعلق نیرومندی را برای افرادی که از نظر تاریخی نادیده گرفته می شوند ، ایجاد کنند. فراتر از مزایای اقتصادی یا زیست محیطی ، جشنواره‌ها فضاهایی را در شهرها ایجاد می‌کنند تا ببا ایجاد فضایی برای بیان عمومی چالش‌ها و مشکلات ، جوامع را دور هم جمع کنند و مسائل مهم اجتماعی، زیست محیطی و سیاسی را حل کنند .

جدول تحلیل تأثیر جشنواره‌ها بر جامعه و فرهنگ

شاخصتوضیحات
تعریف جشنواره‌هارویدادهای کوتاه‌مدت و تکرارشونده که به مناسبت‌های فرهنگی، هنری یا اجتماعی برگزار می‌شوند و میراث جامعه را جشن می‌گیرند.
تأثیرات اجتماعی-فرهنگی۱. تقویت هویت فرهنگی و اجتماعی ۲. ایجاد حس همبستگی اجتماعی ۳. نمایش و حفاظت از میراث فرهنگی.
مزایای اقتصادی۱. جذب گردشگران ۲. افزایش درآمد منطقه‌ای ۳. ایجاد فرصت‌های شغلی و تقویت کسب‌وکارهای محلی.
نقش در دیپلماسی فرهنگی۱. ترویج صلح و دوستی بین‌المللی ۲. معرفی فرهنگ و هنر محلی به مخاطبان جهانی.
نمونه‌های برجسته جهانی۱. جشنواره موسیقی کواچلا (آمریکا) ۲. کارناوال کیپ‌تاون (آفریقای جنوبی) ۳. گات راموجی (کنیا) ۴. گلاستونبری (انگلیس).
تأثیر بر پایداری شهری۱. حفاظت از محیط زیست ۲. تقویت ارتباط مردم با مکان‌ها ۳. بازآفرینی فضاهای شهری و روستایی.
پتانسیل گردشگریجشنواره‌ها به‌عنوان محرک گردشگری فرهنگی، تجربیات منحصربه‌فردی ارائه می‌دهند که مخاطبان داخلی و خارجی را جذب می‌کنند.
نمونه تاریخیجشنواره‌های موسیقی و فرهنگی در اروپا و آفریقا که تأثیرات اجتماعی و اقتصادی عمیقی به‌همراه داشته‌اند.
نقش در بیان اجتماعیجشنواره‌ها فضایی برای بیان عمومی چالش‌های اجتماعی، سیاسی و زیست‌محیطی ایجاد می‌کنند و به تقویت همبستگی در جامعه کمک می‌کنند.
تغییرات در سازماندهیتغییر نقش دولت‌ها از برنامه‌ریزی مستقیم به توانمندسازی جوامع محلی و سازمان‌های غیرانتفاعی برای برگزاری جشنواره‌ها.
تأثیر فناوری و جامعهانتظارات در حال تغییر مخاطبان و استفاده از فناوری‌های جدید در برنامه‌ریزی و اجرای جشنواره‌ها.
12 دیدگاه‌ها
  1. نسترن سلیمانی می‌گوید

    به نظرم جشنواره‌ها یکی از بهترین روش‌ها برای معرفی فرهنگ و هنر هر جامعه هستن. نکته جالب این مقاله اینه که به جنبه‌های مختلف جشنواره‌ها، از جمله دیپلماسی فرهنگی و تأثیر بر اقتصاد محلی، اشاره کرده. خیلی خوبه که این نوع رویدادها به تقویت حس همبستگی و حفظ میراث فرهنگی کمک می‌کنن. کاش در کشور ما هم به جنبه‌های بین‌المللی جشنواره‌ها بیشتر توجه بشه.

    1. حمید پرویز می‌گوید

      سلام
      خیلی خوشحالیم که مقاله به این نکته مهم توجه شما رو جلب کرده. جشنواره‌ها واقعاً یکی از بهترین ابزارها برای معرفی فرهنگ و هنر هر جامعه هستند و می‌تونن به دیپلماسی فرهنگی و حتی تقویت ارتباطات بین‌المللی کمک زیادی کنن. تأثیر مثبت این رویدادها بر اقتصاد و حفظ میراث فرهنگی هم نکته‌ای قابل توجهه. امیدواریم در کشور ما هم جشنواره‌ها با دیدی گسترده‌تر و تمرکز بر جنبه‌های بین‌المللی برگزار بشن. ممنون از دیدگاه ارزشمندتون!

  2. سامان رادمان می‌گوید

    جشنواره‌ها تأثیرات خیلی خوبی روی گردشگری و اقتصاد دارن، ولی چیزی که منو تحت تأثیر قرار داد، نقشی بود که توی پایداری شهری دارن. این‌که می‌تونن هم میراث فرهنگی رو حفظ کنن و هم به مسائل محیط زیستی کمک کنن، واقعا جالبه. مثال‌هایی مثل جشنواره‌های آفریقا یا هند نشون میده که این رویدادها چقدر می‌تونن گسترده باشن.

    1. حمید پرویز می‌گوید

      سلام
      از اینکه به تأثیرات محیط زیستی و نقش جشنواره‌ها در پایداری شهری اشاره کردید، ممنونیم. جشنواره‌هایی که به حفظ میراث فرهنگی و ترویج رفتارهای سازگار با محیط زیست کمک می‌کنن، واقعاً الهام‌بخش هستن. مثال‌هایی که از جشنواره‌های آفریقا و هند زدید، نشان‌دهنده گستردگی و تأثیر عمیق این رویدادهاست. امیدواریم این مدل موفق در کشورهای دیگر هم اجرا بشه و مورد حمایت قرار بگیره. سپاس از نظرتون!

  3. مینا افشار می‌گوید

    مقاله خیلی خوبی بود، مخصوصا تأکیدی که روی جنبه‌های اجتماعی و هویتی جشنواره‌ها داشت. این‌که جشنواره‌ها فضایی برای بیان عمومی مشکلات و چالش‌ها ایجاد می‌کنن، خیلی اهمیت داره. به نظرم ایران با توجه به فرهنگ و هنر غنی‌اش، پتانسیل زیادی برای استفاده از این رویدادها داره. امیدوارم در آینده برنامه‌ریزی‌های بیشتری در این زمینه انجام بشه.

    1. حمید پرویز می‌گوید

      سلام
      خیلی خوشحالیم که مقاله توجه شما رو به جنبه‌های اجتماعی جشنواره‌ها جلب کرده. این‌که جشنواره‌ها فضایی برای بیان مشکلات و چالش‌های جامعه فراهم می‌کنن، یکی از مهم‌ترین جنبه‌های فرهنگی و هویتی اون‌هاست. ایران با میراث غنی خودش پتانسیل فوق‌العاده‌ای برای برگزاری جشنواره‌هایی با این رویکرده داره. امیدواریم برنامه‌ریزی‌های مؤثرتری در این زمینه انجام بشه. ممنون که دیدگاه ارزشمندتون رو با ما به اشتراک گذاشتید!

  4. آرمین کریمی می‌گوید

    خیلی جالبه که جشنواره‌ها نه‌تنها جنبه تفریحی دارن، بلکه تاثیر عمیقی روی جامعه و فرهنگ می‌ذارن. به نظرم این که جشنواره‌ها باعث تقویت هویت فرهنگی و ایجاد حس همبستگی اجتماعی می‌شن، خیلی ارزشمنده. از طرفی، وقتی می‌بینیم که این رویدادها به رشد اقتصادی و جذب گردشگر کمک می‌کنن، اهمیتشون چند برابر می‌شه. مثال‌هایی مثل کارناوال کیپ‌تاون نشون می‌ده که چطور می‌شه از جشنواره‌ها برای پیشرفت و توسعه استفاده کرد.

    1. حمید پرویز می‌گوید

      تأثیر جشنواره‌ها در ایجاد هویت فرهنگی و همبستگی اجتماعی قابل توجه است. نمونه‌هایی مانند کارناوال کیپ‌تاون نشان می‌دهد که چگونه چنین رویدادهایی می‌توانند در پیشبرد توسعه اقتصادی و جذب گردشگر موثر باشند؛ این تجارب می‌تواند الگویی برای بهره‌گیری از جشنواره‌ها در جهت پیشرفت جامعه تلقی شود.

  5. نگار اسدی می‌گوید

    جشنواره‌ها یه راه فوق‌العاده برای نمایش فرهنگ و هنر هر جامعه هستن. این که این مناسبت‌ها می‌تونن گردشگر جذب کنن و به اقتصاد محلی رونق بدن، نشون‌دهنده قدرت فرهنگی‌شونه. به نظرم تو ایران هم می‌تونیم با برگزاری جشنواره‌های خلاقانه‌تر، میراث فرهنگی‌مون رو به دنیا معرفی کنیم. مثلاً جشنواره‌های محلی مثل موسیقی اقوام یا هنرهای دستی می‌تونه یه فرصت عالی برای شناساندن ایران باشه.

    1. حمید پرویز می‌گوید

      برگزاری جشنواره‌ها نه تنها نمایانگر فرهنگ و هنر یک ملت است، بلکه به عنوان عاملی برای جذب گردشگر و رونق اقتصادی نیز عمل می‌کند. ایجاد رویدادهای خلاقانه در سطح محلی، همچون نمایش موسیقی اقوام یا هنرهای دستی، می‌تواند میراث فرهنگی ایران را به شکلی جذاب به جهانیان معرفی کند.

ارسال یک پاسخ

نشانی رایانامه‌ی شما منتشر نخواهد شد.