تجهیزات و زیرساخت‌های سینما یکی از مهمترین و جدانشدنی‌ترین فصل‌های پیشرفت و توسعه آن محسوب می‌شوند به شکلی که شاید بعید به‌نظر برسد که سینمای کشوری پیشرفت کند اما زیرساخت آن در حد ضعیفی باقی بماند.
پیشرفت این زیرساخت روزی به کیفیت بالای پخش گره خورده بود و آپارات‌ها به سینماهای دیجیتال تبدیل می‌شدند، در آن روز ایران کمی از باقی کشورها عقب افتاد و فیلم‌هایی که با کیفیت بالا ساخته می‌شدند با کیفیتی به مراتب پایین‌تر پخش می‌شدند.
حالا دغدغه امروز سینمای ایران پخش است، پخش‌کننده‌ها از مهمترین حلقه‌های زنجیر اکران به حساب می‌آیند طوری که امروز بخش مهمی از اقتصاد سینمای کشور به آنها گره خورده است. اگر پخش کننده فیلمی را به علت دوری مسیر، سختی دسترسی و یا گرانی روند انتقال اثری را به نقطه‌ای نرسانند، جامعه مخاطبان آن شهر از سبد اقتصاد سینما حذف می‌شود.
به دلیل تمامی این موارد مدت‌ها است که در جهان از سامانه‌های ابری برای انتقال فیلم به سینماهای سطح کشور استفاده می‌شود. سامانه شناسا قرار است همین کار را در ایران انجام دهد.
به همین دلیل با هاشم میرزاخانی مدیرعامل موسسه سینماشهر به گفت‌وگو نشسته‌ایم.
فارس: خبر راه‌اندازی سامانه شناسا را اعلام کردید و از آن روز باعث اعتراض عده‌ای از سینماگران شده است، این نگرانی و اعتراض را صحیح می‌دانید یا خیر؟
ما اعلام کردیم که سامانه شناسا را برای انتقال و پخش آثار راه‌اندازی کرده‌ایم. این طرح در وزارت ارشاد و سازمان سینمایی در دستور کار قرار گرفته و تحولی مهم در سینمای ایران است، نگرانی برخی از افراد هم در این است که این سامانه برای سازمان سینمایی انحصار ایجاد کرده و این سازمان هر فیلمی را که بخواهد اکران کند و از هر جلوی اکران هر فیلمی را که می‌خواهد بگیرد.
فارس: نگرانی اصلی و البته سوال اصلی اینجا است که آیا این سامانه در اختیار دفاتر پخش قرار می‌گیرد؟
ما چرخ تولید نکردیم که کار جدیدی باشد، شناسا در تمام دنیا وجود دارد
ببینید الان دنیا در حال چه کاری است؟ ما چرخ تولید نکردیم که کار جدیدی باشد، الان در دنیا این کار انجام شده و همه جا سینماها به واسطه یک فضای ابری و یک شبکه دارک متصل هستند؛ البته کشورهای دیگر بر بستر فیبر نوری این کار را انجام می‌دهند و ما به علت اینکه در تمامی کشور پوشش فیبر نداریم از «بی تی‌اس»ها هم استفاده کرده و برای این کار از اپراتورها کمک گرفتیم.
فارس: فارغ از این توضیحات برای شفاف شدن اصل موضوع، لطفا توضیح بدهید شناسا کدام بار را از دوش سینمای ایران برمی‌دارد؟
من این موضوع را به همه پخش کنندگان سینما هم گفتم و اینکار موضوعی است که اصلا سالیان سال خواسته خوشان بوده و من نمی‌دانم چرا ناگهان یک نفر یک شایعه‌ای را به واسطه انحصاری که خودش داشته ایجاد کرده و این بحث‌ها راه افتاده است.
شناسا سال‌ها مطالبه اهالی سینما بوده و یک سرور مرکزی است که فیلم در آن آپلود می‌شود و در دسترس قرار می‌گیرد
شناسا یک سرور مرکزی است، فیلم داخل آن آپلود شده و همه سینماها به آن دسترسی دارند و می‌توانند آن را برداشته و اکران کنند. این برای این است که تیم پخش و تیم لابراتوار بتوانند به راحتی کارشان را انجام دهند. اگر لابراتور را شب اکران یک فیلم ببینید متوجه این موضوع می‌شوید، تعداد زیادی هارد وجود دارد، اگر در شهرستان فایلی باز نشود باید هماهنگ کنند هارد را از جایی بگیرند و بعد ممکن است سرورها متفاوت باشد و …، همه این مشکلات می‌تواند باعث سختی اکران یک فیلم در شهرستان‌ها باشد.
فارس: ایراد اصلی شرایط فعلی فارغ از قدیمی بودن آن چیست؟
هزینه استفاده از شیوه فعلی آنقدر در بعضی از سینماها زیاد می‌شود که برخی فیلمشان را به سینماهای دور دست نمی‌دهند چراکه تنها پول پیکشان هم در آن سینما درنمی‌آید چه برسد به پول تبلیغات. بالاخره کار سختی نیست که یک نفر به صورت فیزیکی فیلم را به یک استان ببرد و بخواهد به همه سینماها برساند. دنیا امروز این کار را انجام داده و خیلی موضوع پیچیده‌ای نیست.
فارس: در نهایت آیا سینماشهر خودش پخش‌کننده می‌شود یا خیر؟
ما اصلا کاری به پخش نداریم، خود پخش‌کننده فیلم را به سینماشهر می‌آورد تا آپلود کنیم، ما دقیقا می‌خواهیم شبکه اتصال سینماها را ساپورت کنیم
خیر ما اصلا کاری به پخش نداریم، خود پخش‌کننده فیلم را به سینماشهر می‌آورد تا آپلود کنیم، ما دقیقا می‌خواهیم شبکه اتصال سینماها را ساپورت کنیم تا پخش‌کننده‌ها فیلمشان را به جای اینکه فیزیکی و تکی به سینماهای سراسر کشور برسانند، فایل آن را با کیفیت بالا به سینماشهر ارائه کنند و از این طریق سرعت نمایش در کشور بالا رفته و عدالت فرهنگی‌ای که از آن سخن می‌گوییم که می‌خواهد همزمان با روی پرده رفتن یک فیلم همه سینماها در سراسر کشور به آن دسترسی داشته باشند انجام شود. این سامانه عملا یک حافظه ابری است که همه سینماها را پوشش می‌دهد.
فارس: تاکنون چه اقداماتی برای شناسا انجام شده است؟
برای اجرای این پروژه واقعا مرارت‌ها کشیده شد، ما جلسات بسیاری با وزارت ارتباطات رفتم، در جلسات بسیاری با اپراتورها صحبت کردیم و نیروهای فنی آنها برای تست به سینماها رفتند. چند وقت ما این سامانه را در سینما فرهنگ تست کردیم تا متوجه بشویم کدام بی‌تی‌اس بهتر جواب می‌دهد.
فارس: چه میزان هزینه طرح می‌شود؟
این زیرساخت به راحتی بیش از هزار میلیارد تومان هزینه اجرای این طرح شده است.
فارس: در رابطه با نگرانی‌ها صحبت کردیم و صریح پاسخ دادید، سوال اینجا است که آیا فارغ از اعمال قدرت، سینماشهر در این رابطه به دنبال تصدی‌گری پخش آثار سینمایی نیست؟
سینما شهر فقط به دنبال توسعه زیرساخت است و قرار نیست تصدی‌گری کند. دولت دنبال تصدی‌گری نیست و تنها هدف رگولاتوری و توسعه را برای خود ایجاد کرده است.
سینما شهر فقط به دنبال توسعه زیرساخت است و قرار نیست جلوی کاری کسی را گرفته و تصدی‌گری کند. این حرف غلط است چراکه دولت دنبال تصدی‌گری نیست و تنها هدف رگولاتوری و توسعه را برای خود ایجاد کرده است. ما تنها به دنبال این اتفاق هستیم که سینما رشد کند و کشور در حوزه نمایشی به سطح بالاتری برسد؛ این اتفاق هم الان در دنیا افتاده است. اتفاقی که افتاده این است که ما برای مثال توانستیم یک هاب مرکزی یا یک سرور مرکزی ایجاد کنیم و همه کامپیوترها به آن وصل هستند و فایل را بر می‌داند. ولی این یک اتفاقی است که طی آن سرعت نشر فیلم انقدر بالا می‌رود که دیگر پخش‌کننده دیگر به تمامی شهرها فیلم داده و شهری نیست که به قول معروف بگوید که اکران فیلم در آن شهر صرفه اقتصادی ندارد.
فارس: برای امنیت آثار در این سامانه هم فکری شده است؟ شاید یکی از نگرانی‌ها همین امنیت آثار باشد.
مهمترین بخش این پروژه امنیت آثار است، اصلا وقتی فیلم را با هارد و به صورت فیزیکی منتقل می‌کردند خطر زیادی داشت.
فارس: امکان هک این سامانه وجود ندارد؟
هک آثار بر بستر اینترنت است اما شناسا یک بستر رادیویی است، یک فرستنده و یک گیرنده که فقط همدیگر را می‌بینند
هک آثار معمولا بر بستر اینترنت اتفاق افتاده و با اتصال به شبکه جهانی ویروسی می‌شود. شناسا یک بستر رادیویی است، یک فرستنده و یک گیرنده که فقط همدیگر را می‌بینند، فرستنده در بستر بی‌تی‌اس ارسال می‌کند و گیرنده آن هم که تنها سینماها هستند. این اعتراضاتی که به راه‌اندازی سامانه شناسا می‌شود مثل همان جریانی است که برای دیجیتال شدن سینماها اتفاق افتاد و عده‌ای با کنار رفتن آپارات‌ها مخالفت جدی داشتند، اما در نهایت استفاده از پرژکتورها برای سینما منجر به رشد و به روز شدن آن شد.
با تکنولوژی نمی‌توان مقابله کرد، فضای دارک یک فضای امن جهانی است، این فضا در همه دنیا استفاده می‌شود، اگر فضای دارک مشکل دارد، انتقال با هارد و به صورت فیزیکی قطعا بدتر از آن است و حتی امکان سرقت آن وجود دارد، تنها تفاوت آن این است که رمزگزاری شده و بین فیلم یک سری فریم ها بین هر ثانیه جابجا شده تا زمان خواندن فایل کامل خوانده نشود، البته این اتفاق برای صدا نیفتاده و شرکت‌هایی که این کار را انجام می‌دهند جز یک شرکت صدا را تغییر نمی‌دهند.
فارس: بله از انتقال فیزیکی باید امن‌تر باشد اما به هرحال مقاومت اولیه وجود دارد.
حالا اگر شناسا برای عده‌ای ناخوشایند بوده دلیلش مقابله با انحصاری است که تا کنون داشته‌اند
بله در انتقال فیزیکی حتی اگر یک نفر بخواهد این قفل را بشکند هم امکان آن وجود دارد. منظور این است که حواشی به نسبت اصل مسئله شناسا مهم نیست، سامانه شناسا در مسیر راه‌اندازی است و برای دولت هم هزینه بسیاری داشته و تیم بزرگی هم برای آن زحمت کشیدند، از طرفی هم تکنولوژی روز دنیا است که خود مجموعه سینما هم آن را می‌خواستند و مطالبه همه اهالی پخش سینما بوده است، حالا اگر این موضوع برای عده‌ای ناخوشایند بوده دلیل دیگری دارد. عده‌ای که تامین تجهیزات سینما در انحصار آنها بوده و با هرقیمتی آن را می‌فروختند بالاخره این امکان را از دست داده‌اند و ناراحتند.
فارس: شناسا غیر از پخش آثار ویژگی دیگری هم دارد؟
این مساله یک اتفاق به روز و درست است که اتفاقات مهم‌تری را در پی دارد. یکی از این اتفاقات راه‌اندازی شبکه تبلیغات سینمای ایران است. ما الان در کشورمان نهایت 15 سینما تبلیغات می‌گیرند که گردش مالی آنها در ماه به 200 میلیون تومان هم نمی‌رسد.
فارس: فکر می‌کنم این موضوع هم در انحصار چند شرکت باشد، اساسا چقدر با این انحصار روبه‌رو هستید؟
همه دغدغه و مشکل ما مقابله با این انحصارگرایان سینما است که تا کنون به دلیل اینکه تنها فروشنده تجهیزات بودند با قیمت چند برابری تجهیزات را می‌فروختند
این هم در انحصار چند شرکت است، همه دغدغه و مشکل ما مقابله با این انحصارگرایان سینما است که تاکنون به دلیل اینکه تنها فروشنده تجهیزات بودند با قیمت چند برابری تجهیزات را می‌فروختند و حالا کاسبی آنها با مشکل مواجه شده است. تمامی مشکلات سینماشهر در روزهای فعلی همین انحصاری است که در سینما وجود دارد.
برای مثال برای تامین گروهی از تجهیزات سینما یک شرکت انحصار گر در بازه زمانی‌ای که دلار ۲۸ هزار تومان بود فاکتوری ۱۰۰ میلیارد تومانی ارائه می‌کرد اما امروز با دلار ۵۰ هزار تومانی شرکت‌هایی که به تازگی وارد بازار شده‌اند فاکتور ۴۸ میلیون تومانی داده‌اند یعنی ۴ برابر گران‌تر از قیمت واقعی را تعیین می‌کردند و کسی که قصد تجهیز و ساخت سینما داشته پشیمان میشده است.
فارس: به موضوع طرح تبلیغات سینما برگردیم، قرار است این طرح چه کاری در سینمای ایران انجام دهد؟
ما طرح تبلیغات سینمای ایران را آماده کردیم و با جمع‌های متفاوتی جلسه‌هایش را گذاشتیم تا این طرح به پختگی لازم برسد، این طرح در نهایت باعث بالا رفتن درآمد سینما خواهد شد.
ساز و کار این تبلیغات اینگونه است که برخلاف شرایط فعلی که هر سینما به صورت جداگانه تبلیغ می‌گیرد، می‌تواند با یک شرکت بزرگ قرار داد بسته و تبلیغش در تمام سینماهای ایران پخش شود
ساز و کار این تبلیغات اینگونه است که برخلاف شرایط فعلی که هر سینما به صورت جداگانه تبلیغ می‌گیرد، می‌تواند با یک شرکت بزرگ قرارداد بسته و تبلیغش قبل از نمایش آثار در تمام سینماهای ایران پخش شود. و ضمانت پخش آن در همه سینماها این است که این تبلیغ در فایلی که در کلود شناسا گذاشته می‌شود قبل از فیلم ملحق شده و در همه کشور پخش می‌شود.
فارس: شما در این مصاحبه دائما از مقابله با انحصار، اما انتقاد اصلی مخالفان این است که طرح‌های خود سینماشهر مصداق انحصارگرای بخش دولتی است.
من که یک مدیر دولتی هستم،با یک حکم انتصاب شدم چند سالی هستم و بعد از مدتی به یک ارگان دیگر میروم من که مالک مجموعه نیستم و چیزی که برای خودم نیست، تلاش می‌کنم که مجموعه سینما توسعه پیدا کند.اصلا انحصارگرایی کنم برای که و چه کسی؟ وقتی می‌خواهیم به نفع کلیت سینمای ایران کاری را انجام دهیم که منافع عده‌ای خاص به خطر بیافتد ما را به انحصارگرایی متهم می‌کنند.
فارس: برخی می‌گویند که این اقدامات در شرکتی بیرونی انجام می‌شود و منافع شخصی برای شما به همراه دارد.
این جمله دروغ محض است، تمام این اقدامات در دل سینماشهر انجام شده است، حتی سامانه بلیط فروشی هم در سینماشهر انجام شده و ما سهام شرکت را خریدیم تا برای دولت بماند و بدون اجازه مجمع غیر قابل انتقال است. همه اقدامات ما هم با حضور سازمان بازرسی و حراست انجام شده است. نفع این حاشیه‌ها فقط و فقط به انحصارگرایان می‌رسد و عده‌ای به هر قیمتی دوست ندارد بازار انحصاری خودشان در سینما شکسته شود.