۲۰ فروردین ماه هر سال سالگرد شهادت سید مرتضی آوینی است، شهیدی که به سید شهیدان اهل قلم مشهور شد چراکه پایه گزار و آغاز کننده راه هنر انقلاب اسلامی بود.
افراد بسیار زیادی در دوران زندگی ارزشمند سید مرتضی آوینی با او همراه و هممسیر بودند و یا خاطرهای از اخلاق و منشش دارند، بیان این خاطرات میتواند مانیفستی دقیق برای هنرمندان حوزه انقلاب اسلامی باشد.
در همین رابطه با عبدالرحمان شلیلیان کارگردان و مستندساز که مجموعه تلویزیونی «بچههای گروهان بلال» آخرین ساخته اوست به گفتوگو پرداختیم، وی در دوران دانشجویی با شهید آوینی همکلام شده و سید شهیدان اهل قلم نریشن ساخته دوران دانشجویی وی را گفته است.
شلیلیان در ابتدا با اشاره به روز هنر انقلاب اسلامی گفت: انقلاب اسلامی مؤلفهها ویژگیهای خودش را دارد و قطعا در این سالها بودند هنرمندانی که در این عرصهها آثاری ارائه کردند و قوت ارائه آثار در روزهای اول انقلاب در حوزهای مانند موسیقی مشهود بود و آثاری خلق شد که همچنان هم درخشان است و بعدها هم در دیگر حوزهها هنرمندان زحمت کشیدند و آثاری خلق شد، آثاری که متأثر از شرایط دینی است چراکه به هر حال این انقلاب اسلامی بودن را با خود به همراه دارد، این اسلامی بودن ویژگی انقلابی بودن را نیز با خود به همراه دارد و این دو ویژگی همواره با آثار هنرمندان انقلاب همراه است.
وی ادامه داد: در رابطه با شرایطی که امروز در آن هستیم قطعا شرایط بسیار پیچیدهای را تجربه میکنیم و باید برای تولیدات انقلابی در حوزه هنر و تولیدات فرهنگی آمادگی کامل داشته باشیم و ورود کینم چراکه دشمن در این حوزه خیلی با قدرت وارد میدان شده است.
این کارگردان در ادامه افزود: البته بهنظر من اگر ما از لحاظ ساختار و میزان تولیدات قوی ظاهر شویم توانایی مقابله را خواهیم داشت چراکه از نظر مضمون و محتوا، دست پری داریم و فقط باید دید که این محتوا را باید در چه ظرفی ارائه دهیم.
عبدالرحمان شلیلیان در ادامه به آموزههای شهید آوینی اشاره کرد و عنوان کرد: جدا از تفکراتی که همه دارند که مرتضی آوینی فقط یک شخصیت دینی و مذهبی بود و در تولید آثار تنها به این ویژگی فکر میکرد، آوینی بسیار مقید به استفاده از تکنیک و ویژگیهای هنری در کار بوده و بهنظرم اگر امروز بود با خیلی از تولیدکنندگان آثار انقلابی مخالفت میکرد و عدم رعایت کامل تکنیک را برنمیتابید.
وی در این باره ادامه داد: یکی از اضلاع بسیار مهم تولید یک اثر هنری توجه به مخاطب در این فضا است و عدم توجه به آن تولید اثر را بی معنا میکنند، لازمه این مهم هم رعایت ویژگیهای روز هنری در تولید آثار مختلف است؛ یک اثر فاخر با توجه به مضمونی که دارد قطعا باید ویژگیهای هنری را داشته باشد.
کارگردان سریال«بچههای گروهان بلال» در بیان خاطرهای از سید مرتضی آوینی مطرح کرد: پیش از این هم نحوه آشنایی من با سید مرتضی آوینی و نوشتن و خواندن نریشن مستند رقص علم گفتهام اما چیزی که من همیشه با تمام وجودم احساس میکردم این بود که نسبت به مرتضی حس پدری داشتم و هرزمان با ایشان ملاقات داشتم احساس امنیت میکردم چراکه انسان بسیار امینی بود و حتی وقتی نظرم با ایشان مخالف بود هم میشد با امنیت نظر را بیان کرد و مطمئن بودم که این کار برایم تبعاتی ندارد، این حس و اخلاقی بود که بعد از شهید آوینی خیلی کمتر دیدهام.
وی در رابطه با میراث به جا مانده از شهید آوینی گفت: مرتضی شخصیت بسیار دلیری داشت و اسیر سانتامانتالیزم هنری نمیشد چراکه انسان فکوری بود و از یک کوران فکری و شرایط خاص فکری خارج شده بود و مشخص بود به یک اشراق ذهنی رسیده است و نمیشد تزلزلی را برای او متصور بود، میراث آوینی غیرت، تفکر و پختگی فکری است.
شلیلیان در پایان گفت: مرتضی آوینی میراث و آثاری دارد که همیشه و همواره قابل رجوع است و از قلب و تفکر آوینی نشأت گرفته است و بهنظرم سید مرتضی آوینی بیشتر از اینکه یک اسم باشد یک فرهنگ است.